Русско-киргизский словарь - идти

несов.

1. баруу, жүрүү, басуу;

идти вперёд

1) алга карай жүрүү, илгерилөө;

2) перен. жакшы болууга умтулуу; өсүү;

идти назад

1) артка карай жүрүү, артка чегинүү;

2) перен. кери кетүү, начарлоо;

идти впереди

1) алдыда жүрүү;

2) перен. башкаларга үлгү болуу;

он идёт в школу ал мектепке баратат;

он идёт из школы ал мектептен келатат;

идти садом бактын ичи менен басуу (жүрүү);

кто идёт? келаткан ким?;

он идёт быстро ал бат басат, ал бат жүрөт;

идти рядом катар жүрүү;

идти пешком жөө жүрүү;

идти в гости конокко баруу;

идти на врага душманга каршы баруу;

2. (двигаться, передвигаться) кыймылдоо, козголуу, бир орундан экинчи орунга жылуу;

поезд идёт быстро поезд тез жүрүп баратат;

лёд идёт по реке дарыяда муз агып жатат;

3. (отправляться) жөнөө, кетүү, чыгуу;

поезд идёт в пять часов поезд саат беште жөнөйт;

идти гулять сейилдикке чыгуу;

4. (приближаться) келүү;

весна идёт жаз келатат;

5. (выделяться, течь) агуу;

вода идёт по капле суу тамчылап агат;

из раны идёт кровь жарадан кан агат, 6. чыгуу;

из самовара идёт пар самовардан буу чыгып жатат;

дым идёт из трубы мордон түтүн чыгып жатат;

7. (вмещаться) батуу, кирүү;

пробка не идёт в горлышко бутылки тыгын бутылканын оозуна батпай койду;

8. (пролегать) кетүү, жатуу;

эта дорога идёт лёсом бул жол токой аралап кетет;

9. (о времени) өтүү;

дни идут своим чередом күндөр өз ирети менен өтүп жатат;

ему идёт второй год ал эки жашка карады;

10. (о механизмах) жүрүү; иштөө;

часы идут точно саат туура жүрөт;

11. (об осадках) жааш;

идёт снег кар жаап жатат;

вчера шёл дождь кечээ жамгыр жаады;

12. (происходить) болуп жатуу, жүрүп жатуу;

идут прения жарыш сөз жүрүп жатат;

бой идёт уже несколько часов уруш бир нече сааттан бери жүрүп жатат;

дела идут успешно иш жакшы жүрүп жатат;

сейчас идёт урок азыр сабак жүрүп жатат;

13. (поступать куда-л.) кирүү;

идти в военное училище согуштук окуу жайына кирүү;

он идёт в университет ал университетке кирет;

14. (находить сбыт) сатылуу, өтүү;

этот товар хорошо идёт бул товар жакшы өтөт;

15. (требоваться, употребляться) кетүү, жумшалуу, чыгуу;

на культуру риса идёт много воды шалыга суу көп керек;

на платье идёт три метра шёлка көйнөккө үч метр жибек кетет;

16. (доставляться откуда-л., куда-л.) келүү;

чай идёт с Кавказа чай Кавказдан келет;

посылка оттуда идёт шесть дней посылка андан алты күндө келет;

17. (передаваться) берилүү;

документ сначала идёт на подпись документ адегенде кол коюуга берилет;

его дело идёт в суд анын иши сотко берилет;

18. (в играх) жүрүү;

идти с двойки пик карганын экилигин жүрүү;

идти конём ат менен жүрүү;

19. (быть к лицу) жарашуу;

эта шляпа ей идёт бул шляпа ага жарашат;

20. болуу, коюлуу;

завтра в театре идёт "Иван Сусанин" эртең театрда "Иван Сусанин" коюлат;

этот кинофильм идёт уже три дня бул кинофильм үч күндөн бери жүрүп жатат;

идти на приманку

1) жемге баруу (мис. балык кайырмактагы жемге);

2) перен. бирөөнүн алдоосуна кирүү;

идти в счёт эсепке алынуу, эсепке кирүү;

это в счёт не идёт бул эсепке кирбейт;

дело идёт на лад иш оңунда; иш жакшы жүрүп жатат;

у меня не идёт с ума... ...менин оюман кетпей койду;

не идти на ум ойго келбөө;

куда ни шло! разг. кайдан чыкса, андан чыксын!;

идти на понижение төмөндөө, ылдыйлоо;

идти на убыль азаюу, кемүү, тартылуу;

идти ко дну чөгүп кетүү (мис. кеме);

сон не идёт уйку келбейт;

это ни с чем не идёт в сравнение муну эч нерсе менен салыштырууга болбойт;

идти на компромисс компромисске макул болуу;

идти на риск тобокелге салуу;

идти на всё эч нерседен тартынбоо;

идти в ногу с современностью азыркы заман менен тең катар жүрүү (азыркы турмуштан калышпоо);

дело идёт о жизни и смерти иш "же өлдүм, же калдым" жөнүндө болуп жатат;

разговор шёл о нём сөз ал жөнүндө болду;

идти на посадку ав. конууга бет алуу;

идти замуж күйөөгө баруу, эрге баруу;

дело идёт к концу иш аяктап келе жатат;

идти на вёслах калак менен айдап жүрүү (кайыкта);

идёт! разг. (ладно) макул!, болот!, жарайт!